Казанның Яңа Савин районында шәһәрдә акыл үсеше ягыннан тайпылышлары булган балалар өчен күнегүләр фатиры — иң зур инклюзив үзәк ачылачак. Учреждениенең үзенчәлеге аның технологик юнәлеше булачак — балалар өчен блогерлык бүлмәсен җиһазландырачаклар, анда аларны фото- һәм видеотөшерү нигезләренә өйрәтәчәкләр. Ә спорт-тернәкләндерү залында тәрбияләнүчеләр хәрби сәнгать һәм тауга менү белән шөгыльләнә алачак. Укытуга Санкт-Петербургта һәм Казанда махсус белем алучы үзенчәлекле балалар әниләрен җәлеп итәчәкләр. Голубятников урамындагы бинада барлык ремонт эшләрен шәһәр мэры Илсур Метшин август ахырына тәмамларга кушты.
«Сез бертуктаусыз яңа биналар ачасыз, яңа эш форматларын кертәсез, үзенчәлекле балаларның әниләрен җәлеп итәсез. Мондый гаиләләр аеруча авыр хәлдә. Әлбәттә, аларның дәүләт ярдәме бар. Әмма без балалар җәмгыять кулына күчә алачак шартлар тудырабыз, әниләр бер-берсе белән аралаша, бер-берсенә ярдәм итә, белем ала — бу бик мөһим,» — дип мөрәҗәгать итте Илсур Метшин «Игелекле Казан» автономияле коммерцияле булмаган оешма җитәкчесе Татьяна Мерзляковага.
Мэр ассызыклаганча, аның йөкләмәсе буенча инклюзив киңлекләр акрынлап шәһәрнең барлык районнарында ачылачак. Яңа Савин районында булачак инклюзив үзәк бердәнбер учреждение булмаячак. 49 нчы мәктәп базасында ачылган «МастерОК» үзәгендә сәламәтлекләре чикләнгән балалар декоратив-гамәли иҗат белән шөгыльләнәләр: керамикадан ясалган эшләнмәләр, агач эше һәм башкалар. Шулай ук учреждениедә үсеш ягыннан кимчелекләре булган балалар өчен спорт залы җиһазландырылган.
«Яшүсмерләргә һәм ата-аналарга барырга урын бар. Без бу эшне һичшиксез дәвам итәчәкбез. Ә Татьяна Сергеевнага патронажлык алып баруы өчен рәхмәт, безнең илдә һәм чит илдә иң яхшы тәҗрибәләрне табуы өчен рәхмәт» — дип өстәде шәһәр башлыгы.
Яңа инклюзив үзәк шәһәрдә иң зурысы булачак. 230 кв.м мәйданлы бинада укыту-күнегүләр фатиры, спорт-тернәкләндерү залы һәм блогерлык залы ачылачак. Бүлмәләр күп функцияле булачак, алар үзгәрә торган җиһаз белән тулыландырылачак. Биналарның дизайны якты зәңгәр төстә эшләнгән, чөнки ул аутистик спектры бозылган балаларны тынычландыра дип санала.
«Һәр үзәкнең үз үзенчәлеге бар. Юдинода — камера тарихы, Ипподром урамында — гаилә, ә монда — технологик тарих. Без заман белән бергә атларга тырышабыз. Балалар үсә, һәм яңа сыйфатлы алым таләп ителә. Без мәйданда, квадрат метрларда бик чикләнгән. Безгә һәр кисәкнең кулланылуы мөһим. Шуңа күрә барысын да уңайлы итеп эшлибез, предметларны күчерергә мөмкин, һәм башка төркем балалары өчен урын барлыкка киләчәк», — дип сөйләде Татьяна Мерзлякова.
Мәсәлән, балалар һәм әниләр спорт-тернәкләндерү залында бию һәм йога белән шөгыльләнә ала. Яшүсмерләр өчен тауга менү, адаптив физкультура һәм хәрби сәнгать (айкидо) белән шөгыльләнү өчен урын җиһазландыралар. Укыту өчен кече ми эшен яхшыртырга һәм үзара килешкәнлекне үстерүгә юнәлдерелгән сенсомотор интеграциясендә махсуслашкан тренерларны чакырачаклар. Дәресләр өчен җиһазларны бер миллион сум күләмендәге отылган грант акчасы исәбенә сатып алганнар, аерым алганда, швед диварларын һәм тупларны Новосибирскта сатып алганнар.
Тормыш өчен кирәкле күнекмәләргә (әзерлек, җыештыру, кер юу һ.б.) аутистик спектры тайпылышлары булган балалар һәм яшүсмерләрне укыту-күнегүләр фатирында өйрәтәчәкләр. Биналарда кухня һәм ашау бүлмәсе, йокы бүлмәсе һәм юыну бүлмәсе урнашачак. Логопед белән шөгыльләнү, нейротөзәтү, психологик консультацияләр өчен аерым киңлек каралган.
Укулар ике сменада оештырыла, аларның һәркайсы дүртәр сәгать дәвам итәчәк (9:00 дан 13:00 сәгатькә кадәр һәм 14:00 тән 18:00 сәгатькә кадәр). Үзәккә аена 100 ләп бала йөри алачак, дип планлаштырыла. Хәзер бер урынга алты кеше дәгъва итә. «Бераз булса да йөкләмәне төшерәчәкбез», — дип билгеләде Татьяна Мерзлякова.
Укыту составы хәзер формалаша. Әлегә укытучылар булырга 11 кеше тәкъдим ителгән, әмма дәресләр саны арту белән җәлеп ителгән белгечләр саны да артачак. Санкт-Петербургта һәм Казанда махсус мәктәпләрдә белем алучы үзенчәлекле балаларның әниләре дә җәлеп ителә.
Бүгенгә булачак үзәктә сүтү эшләре башкарылган, керү төркемнәре һәм түбәләр төзекләндерелгән. Бригадалар җылылык һәм электр системаларын урнаштыруны, фасадны ремонтлауны дәвам итә. Эшләр тәмамлангач, инклюзив киңлекне җиһаз һәм көнкүреш техникасы белән тулыландырачаклар, сәламәтлелкәре чикләнгән кешеләр өчен уңайлы мохит элементлары белән тәэмин итәчәкләр. Хәзер объектның әзерлеге 30% дип бәяләнә, Илсур Метшин барлык эшләрне август ахырына кадәр тәмамларга кушты.
Исегезгә төшерәбез, Татарстанда беренче укыту-күнегүләр фатиры шәһәрнең Совет районында Зәкиев урамында 2022 елның җәендә ачылды. Икенчесе 2024 елның гыйнварында Минская урамында эшли башлады. Апрельдә Киров районының Юдино бистәсендә өченче инклюзив киңлек ачылды, анда көнкүреш күнекмәләренә өйрәтүдән тыш, тәрбияләнүчеләр тимер юлчылар мәдәният йортының «Нур» («Луч») иҗат лабораториясе белән шөгыльләнә. Август ахырына кадәр Ипподром урамында дүртенче инклюзив үзәкне эшләтеп җибәрү планлаштырыла.
Күчмә киңәшмәдә Казан башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Гүзәл Сәгыйтова һәм Авиатөзелеш һәм Яңа Савин районнары администрациясе башлыгы Ренат Шәмсетдинов катнашты.