Республика рәисе Рөстәм Миңнеханов рәислегендәге чара «Корстон» КСККда узды. Съездда катнашучылар совет эше турындагы хисапларны, делегатларның чыгышларын тыңладылар, идарә органнарына өстәмә сайлаулар үткәрделәр һәм берләшмә уставына үзгәрешләр керттеләр. Очрашуда ТР рәисе администрациясе җитәкчесе Әсгать Сәфәров, Казан мэры Илсур Метшин, «ТР Муниципаль берәмлекләре Советы» ассоциациясе рәисе Әгъзам Гобәйдуллин һәм башкалар катнашты. Чыгыш барышында Илсур Метшин советны БРИКС+ илләре шәһәрләре һәм муниципалитетлары Ассоциациясен оештыруда катнашырга чакырды.
Утырыш башланыр алдыннан Татарстан рәисе Рөстәм Миңнеханов «Теләкләр чыршысы» хәйрия акциясендә катнашты. Яңа ел алдыннан өч баланың хыялларын тормышка ашырачак. Алар исемлегендә Казаннан Владислав та бар. Малай космосны өйрәнергә ярата, шуңа күрә бүләккә интерактив глобус сораган.
Съезд «ТР Муниципаль берәмлекләре советы» ассоциациясенең 2024 елдагы эше турындагы хисапны тыңлап ачылды – аны берләшмә рәисе Әгъзам Гобәйдуллин тәкъдим итте. Муниципаль берәмлекләр эшчәнлеге турындагы нотыклар белән Чистай һәм Азнакай районнары, Тәтеш һәм Яңа Чишмә районнары авыл җирлекләре башлыклары, шулай ук Казан мэры Илсур Метшин чыгыш ясады. Татарстан Республикасы башкаласы башлыгы билгеләп үткәнчә, республика муниципаль берәмлекләре башлыклары съезды яхшы гадәткә әверелгән инде, ә практикалар алмашу һәм үзара белем алу – ныклы эшлекле мөнәсәбәтләрдән туган чын дуслык.
Илсур Метшин үз чыгышында Казан агломерациясен үстерүгә, төбәкара һәм халыкара партнерлык урнаштыруга тукталды, шулай ук 2025 елга планнар белән уртаклашты.
«Бүген без хезмәттәшлегебезнең яңа һәм сыйфатлы әйләнеше алдында торабыз. Сүз агломерацияләр эчендә республика стратегиясендә каралган үсеш турында бара. Соңгы елларда бу мәсьәләдә зур эш башкарылды – Мәскәү Генераль планы институты Татарстанның Киңлекне планлаштыру институты белән берлектә Казан агломерациясенең мастер-планын эшләде. Бу беренче системалы һәм стратегик документ, анда төбәкне 25 елдан артык үстерү буенча тәкъдимнәр бар», — дип хәбәр итте шәһәр башлыгы. Мастер-план Казан, Татарстанның алты районы территорияләрен, шулай ук Марий Эл республикасының Волжск шәһәрен үз эченә ала. Агломерация чикләрендәге гомуми мәйдан 10 мең квадрат километрдан артык тәшкил итә. 2023 ел башыннан Казан мэриясе документ эшләүдә актив катнашты – материаллар тикшерүгә генә дә 10 мәртәбә килде.
Белгечләр белешмәләр җыйдылар һәм Казан агломерациясе үсеше тенденцияләренә анализ ясадылар, аны камилләштерү сценариен эшләделәр, мастер-планның төп юнәлешләрен һәм мөһим үсеш нокталарын булдыру буенча тәкъдимнәр әзерләделәр. Казан агломерациясе үсешенең төп юнәлешләре — икътисад, төзелеш, транспорт, социаль һәм инженерлык инфраструктурасы, экология һәм туризм. Илсур Метшин билгеләп үткәнчә, юлларның һәм социаль инфраструктура объектларының артык йөкләнеше төп проблема булып кала. «Казан агломерациясе киләчәктә Идел буе төбәгендә йөк ташу транспорт-логистика системасының үзәгенә әверелергә сәләтле», – диде шәһәр башлыгы. Мисал өчен, «М7 Казан – Яшел Үзән» проектын гамәлгә ашыру кысаларында Ozon һәм Wildberries кебек эре логистик ширкәтләр үзәген урнаштыру каралган.
Казан агломерациясенең җирле әһәмияттәге объектлардан файдалануны җайга сала торган структура буларак барлыкка килүе шәһәргә якын территорияләрне үстерүне тизләтергә һәм аларны кирәкле инфраструктура белән тәэмин итәргә мөмкинлек бирәчәк, шулай ук эш урыннарын һәм торак районнарны тигез бүлүгә ярдәм итәчәк система булдырачак. «Без мастер-планны республика рәисе раславын көтәбез һәм проектны уңышлы гамәлгә ашыру өчен бөтен көчебезне куярга әзер», – дип ассызыклады шәһәр башлыгы.
Илсур Метшин үз чыгышында төбәкара һәм халыкара партнерлык мәсьәләсен дә күтәрде. Ул билгеләп үткәнчә, республиканың партнерлык мөнәсәбәтләрен үстерү юлы 30 ел элек башланган, бүгенге көндә Татарстан шәһәрләре һәм районнары хезмәттәшлек турында 150 гә якын килешү һәм шартнамә төзегән. Шул ук вакытта аларның яртысы Казанга туры килә. Татарстан башкаласы Россия, БДБ, Кытай, Төркия, Иран һәм башка илләр шәһәрләре белән тыгыз элемтәдә тора. «Ачык булганда һәм башка шәһәрләр белән иң яхшы кейслар белән алмашканда гына без үсәргә, көндәшлеккә сәләтле һәм кунаклар өчен кызыклы булырга сәләтле», — дип ассызыклады мэр.
Шәһәр башлыгы 2025 елда бу юнәлештәге эшкә йомгак ясады һәм якындагы вакыйгалар турында сөйләде. «Россия – Ислам дөньясы» Халыкара икътисадый форумы Казанда 87 илдән 20 меңнән артык кешене җыйды, ә «РОСТКИ: Россия һәм Кытай – үзара файдалы хезмәттәшлек» Халыкара форумы быел рекордлы күрсәткечләргә иреште – анда 36 илдән һәм РФнең 71 төбәгеннән 10 меңнән артык кеше булды. «Казанның Кытай шәһәрләре белән хезмәттәшлек турында 10 килешүе имзаланды инде. Татарстанның башка шәһәрләре дә калышмый: форум кырларында тагын 30дан артык килешү имзаланды», — дип билгеләде Илсур Метшин. 2020 елдан Казанда Kazan Digital Week Халыкара форумы үткәрелә — ел саен анда 50 ил вәкилләре катнаша.
«Кульминация «Россиядә кайчан да булса оештырылган иң масштаблы тышкы сәяси чара» дип аталган БРИКС саммиты булды. Татарстан башкаласына 36 Дәүләт делегациясе килде, аларның 24ен беренче затлар җитәкләде. Саммит сан ягыннан үсеш планында берләшү өчен тарихи булып чыкты. Югары дәрәҗәдәге очрашулар һәм сөйләшүләр күп төрле дөнья идеясенең чынбарлыкка әверелүен ачык күрсәтте», — дип искәртте шәһәр башлыгы.
Саммит алдыннан Казанда берләшмә эгидасы астында берничә чара узды. БРИКС+ илләре шәһәрләренең халыкара форумына җәй көне Татарстан башкаласына 20 дәүләттән 200дән артык мэр, вице-мэр һәм җирле хакимият ассоциацияләре җитәкчеләре килде. Ратушада форумда катнашучылар БРИКС+ илләренең шәһәрләре һәм муниципалитетлары Ассоциациясен гамәлгә куйдылар. Берләшүнең максаты — БРИКС илләре шәһәрләренең төрле өлкәләрдә гамәли партнерлыгын үстерү, шулай ук халыкның тормыш сыйфатын яхшыртуга юнәлдерелгән проектларны гамәлгә ашыру. Беренче эш утырышы быелның 31 октябрендә Ассоциациянең Дубайдагы штаб-фатирында узды. Катнашучылар берләшмәнең уставы һәм структурасы турында фикер алыштылар, шулай ук алдагы эш юнәлешләрен билгеләделәр.
«Форсаттан файдаланып, мин Татарстан Муниципаль берәмлекләре Советын Ассоциацияне гамәлгә куюда катнашырга чакырам. Барыгызны да берләшмә кысаларында эшләү мөмкинлегенә игътибар итәргә чакырам. Ассоциациянең халыкара хезмәттәшлекне үстерү, тәҗрибә уртаклашу һәм уртак проектларны гамәлгә ашыру өчен зур потенциалы бар. Киләчәктә ул БРИКС илләре шәһәрләре һәм муниципалитетлары арасындагы диалог өчен төп платформаларның берсе булачак», — дип мөрәҗәгать итте тыңлаучыларга мэр. ТР Муниципаль берәмлекләре Советы әгъзаларының «Берләшкән шәһәрләр һәм җирле хакимиятләр» Бөтендөнья оешмасының Евразия бүлегендә уртак эш тәҗрибәсе бар, дип өстәде ул.
Чыгышын тәмамлап, шәһәр башлыгы съездда катнашучыларны 2025 елның 6—8 февралендә Казанда узачак «Казаныш» Халыкара архитектура һәм төзелеш форумына кушылырга чакырды. Быелгы вакыйганың темасы — «Төрлелек бердәмлеге». Форумда 7 меңнән артык кеше катнашачак, архитектура һәм шәһәр төзелеше өлкәсендә 300дән артык белгеч, Россия шәһәрләренең, БРИКС илләренең һәм аларның партнерларының мэрлары һәм баш архитекторлары чыгыш ясаячак.
Съезд Рөстәм Миңнеханов чыгышы һәм дәүләт бүләкләре тапшыру белән дәвам итте. Катнашучылар шулай ук ТР Муниципаль берәмлекләре Советы Уставына үзгәрешләр керттеләр һәм Ассоциациянең идарә органнарына өстәмә сайлаулар турындагы мәсьәләне карадылар.