Бүген Мирный бистәсендә милли бәйрәм Сабантуй узды, ул бер мәйданчыкта җирле халыкны да, БРИКС+ илләренең шәһәрләре һәм муниципалитетлары ассоциациясендә катнашучыларны да, бөтен дөньядан килгән спортчыларны да берләштерде. Каенлыкта кунакларга татар ризыклары, биюләр һәм җырлар, шулай ук традицион күңел ачулар тәкъдим иткән 11 хуҗалык бар иде. Мирный бистәсендә уздырылган Сабантуй белән бер үк вакытта БРИКС уеннарын һәм Бөтенроссия балалар фольклориадасын ябу булды. Тамашачылар алдында сәламләү сүзе белән республика рәисе Рөстәм Миңнеханов һәм Казан мэры Илсур Метшин чыгыш ясады.
«Бүген бик күп дөнья кунакларын, БРИКС Уеннары спортчыларын һәм БРИКС илләре мэрларын сәламләргә без чын күңелдән шат. Республика рәисе Рөстәм Нургали улы Миңнехановка, Татарстанның беренче Президенты Минтимер Шәрип улы Шәймиевка рәхмәт белдерәсем килә. Без бергә Казанның зур гаиләсе буларак бөтен дөньяны чакырып, бәйрәм уздырырлык, кунак итәрлек булып үстек», — диде шәһәр башлыгы.
«Безнең иң яраткан бәйрәмебез Сабантуй БРИКС Уеннары тәмамлану белән бергә уза. Әлбәттә, БРИКС спорт ярышларын уздыру кебек вакыйга — Россия президенты Владимир Владимирович Путинның, Россия хөкүмәтенең һәм бу бәйрәмне оештыруны тәэмин итүче барлык хезмәтләрнең зур ышанычы. Бу ярышларга килгән кунакларга рәхмәт белдерәсем килә — бу безнең өчен зур хөрмәт. Барлык казанлыларга, башка төбәкләрдән килгән республика башкаласы кунакларына без барыбыз да татулыкта яшәвебез һәм бу бәйрәмгә бергәләп шатлануыбыз өчен рәхмәт белдерәм», — дип мөрәҗәгать итте рәис килүчеләргә.
Шулай ук кунакларны Әнкара (Төркия) мэры Мансур Яваш котлады.
Чит ил гражданнары Сабантуйда татар кунакчыллыгының нәрсә икәнен чын-чынлап аңлый алдылар. Мәсәлән, быел җирлек бизәлеш дөньяга ачык капка һәм тәрәзәләр символлаштырды. Керү капкасы төбендә кунакларны чәкчәк, икмәк һәм тоз тоткан кызлар каршы алды. Чарада БРИКС+ шәһәрләре һәм муниципалитетлары ассоциациясендә катнашучылар шәһәрнең халыкара вакыйгалар үткәрүгә югары әзерлеген билгеләп үттеләр.
«Без Россиягә берьюлы ике чарага килдек, шуларның берсе — Ассоциация булдыру, бу РФ һәм бигрәк тә Казанның бик мөһим инициативасы булды. Шәһәрләр һәм илләр арасындагы дипломатик хезмәттәшлек әһәмиятле, шуңа күрә безнең илдән төрле шәһәрләрнең күп вәкилләре килде», — дип сөйләде «Мэрларның Азия форумы» оешмасы генераль секретаре, Тәһран Хәмидреза Галимзадә Натанзи. Ул шулай ук алга таба Ассоциация әгъзалары муниципалитетлар дәрәҗәсендә мөһим мәсьәләләрне хәл итү өчен тыгыз хезмәттәшлек итәр һәм ешрак күрешер дип ышаныч белдерде.
«Тагын бер чара — Сабантуй. Ул минем өчен мөһим, чөнки башка халык гореф-гадәтләрен белү якынайта. Бу үзенә күрә ачык дипломатия. Миңа, чит ил кешесенә, кешеләрнең ничек яшәве, күпме ут исраф итүе, халыкның нинди куллану дәрәҗәсе, нинди шартлар булуы кызык. Һәм мин монда савыт-саба юудан башлап биюләр белән тәмамланган, бик тәэсирләндерә торган чаралар күрәм», — дип уртаклашты фикере белән Тегеран вице-мэры.
ТР районнарыннан 11 хуҗалык иде. Әйтик, Арча районы территориясендә капчыкларда йөгерү ярышлары башланды, өчпочмаклар әзерләү һәм Казан җөен үзләштерү буенча мастер-класслар узды. Биредә үк татар бизәген түбәтәй белән чигү процессын тәкъдим иттеләр. Милли баш киемен күп кенә чит ил кешеләрен, бигрәк тә Көньяк Африка Республикасы вәкилләрен эләктерде — алар аны үзләренең традицион бизәнү әйберләре белән бергә киеп карадылар һәм фотога төштеләр.
«Бу вакыйгада булуыма бик шатмын, миңа бу бәйрәм ошый, чөнки ул бу мәдәнияткә генә хас булган ниндидер милли әйбер булып тора. Мин Россиядә беренче тапкыр гына түгел, шуңа күрә җирле кунакчыллык турында ишетеп кенә белмим. Африка һәм Россиянең үзара мөнәсәбәтләре тыгыз, әмма минем уйлавымча, хәзер хезмәттәшлек Ассоциация төзү хисабына яңа дәрәҗәгә чыгачак», — дип билгеләп үтте Көньяк Африка җирле үзидарә ассоциациясе вице-президенты Ксола Пакати.
Бигрәк тә коймак тәкъдим ителгән ишегаллары буш тормады. Мәйданчыкта аларны төрле эчлекләр: каймак, кайнатма, бал белән авыз итәргә мөмкин иде. Моннан тыш, кунаклар гөбәдия, кош теле, паштет, чумар һәм башка ризыкларны да белделәр.
«Мин Казанда һәм Татарстанда беренче тапкыр. Мин һәрвакыт килергә хыялланган идем, шуңа күрә шәһәр мэриясенә мондый мөмкинлек өчен рәхмәт белдерәм. Көтүләр акланды дип әйтсәм, дөрес булмас, чөнки мин букадәр нәрсә турында уйламадым да. Мин инде дөрес туклану белән мавыккан кешеләргә монда килергә ярамавы турында шаярта башладым. Монда ашарга бик күп. Казанга килеп җиткәнче, бу тәмле ризыкларны татып карау өчен, якынча бер ай өйдә ашамаска кирәк. Бу шәһәрдә күзләрне, колакларны һәм телне сөендерү өчен барысы да бар», — дип уртаклашты Һиндстандагы Россия мәдәни үзәгенең Шрираман Наир Ратиш Чандран.
Теләге булган кешеләр шулай ук милли ярышларда, татар кухнясы дәресләрендә катнаша яисә халык һөнәр ияләрен Алексеевск, Буа, Биектау, Яшел үзән, Зәй, Кукмара, Лаеш, Нурлат, Миндәлә һәм Балык Бистәсе районнары хуҗалыкларында кабул итә алдылар.
Сабан туенда театральләштерелгән пролог, узган ел кебек үк, IX-X йөзләрдәге Идел Болгары тарихына багышланган иде. Риваять буенча вакыйгалар бу борынгы дәүләтнең чик буе авылында җәелдерелгән. Яшь парның ярату тарихы аша кунакларны Сабантуйда традицион ярышлар — уктан ату, аркан тартышу, көянтә белән йөгерү һәм татар халкының гореф-гадәтләре белән таныштырдылар. Бәйрәмнең сюжетын Россиядә Гаилә елы һәм Казанда узган БРИКС Уеннары белән бәйләделәр. Спектакль авторлары — режиссер Айдар Җаббаров, сценарист Рузаль Мөхәммәтшин, композитор Алмаз Әсхәдуллин, хореограф Чулпан Закирова.
«Мин Россияне һәм бигрәк тә Казанны искиткеч дип әйтер идем. Бу бөек һәм матур шәһәр, монда миңа булу бәхете тиде. Мин татар биюләре белән тулысынча сокланам, яшьләр ритмны тоя. Сезнең белән танышу мөмкинлеге өчен рәхмәт», — диде Эфиопия шәһәрләре ассоциациясе генераль директоры Ато Андуаль Тенав Хабти.
Спектакль турында шулай ук Израильдән журналист Пепе Эскабар да үз фикерен белдерде: «Чит ил кунаклары өчен Татарстан тарихының эпик элементлары турында турыдан-туры күзаллау булдыру мөһим. Авыл хуҗалыгы турында гына түгел, җирне эшкәртү турында да, моның татар халкының тулаем тормышы белән ничек ярашуы турында да».
Исегезгә төшерәбез, Татарстан Республикасы башкаласында БРИКС+ илләренең 2,6 млрд кеше мәнфәгатьләрен яклаган шәһәрләре һәм муниципалитетлары ассоциациясе оештырылды. Илсур Метшин аны төзегән вакытта берләшмә рәисе итеп билгеләнде. Җыелышта төрле шәһәрләрдән килгән вәкилләр һәм муниципалитетлар ассоциацияләрендә берләшүдәге эш күзаллавы белән уртаклаштылар. Форумда 20 илдән 200 делегат катнашты.