Илсур Метшин: «Без Казанның тарихи үзәген чистарттык һәм шул ук вакытта реклама базарын да саклап калдык»

 (Казан шәһәре KZN.RU, 20-нче июнь, Ксения Швецова). Казанда реклама эшчәнлегеннән шәһәр бюджеты кереме 5 ел эчендә 1,4 млрд сум тәшкил иткән. Тышкы реклама базары, искергән конструкцияләрдән заманча технологияләргә күчкәндә, үсүен дәвам итә, ә реклама урнаштыру өчен килешүләр төзү вакыты 2 тапкыр – 5 елдан 10 елга кадәр артты. Бу юнәлештә Казан Россиянең башка эре шәһәрләре өчен үрнәк булып тора, дип билгеләде Казан Мэры Илсур Метшин бүген Ратушада узган Казан шәһәр Думасының XXXIV сессиясе утырышында. Ул Татарстан башкаласында реклама базарының барлык уенчылары белән киңәшмә уздырырга һәм, аларның фикерләрен исәпкә алып, алга таба үсеш перспективаларын билгеләргә кушты.

2006 елдан рекламадан кергән табыш 20 тапкырга арткан

Казанда реклама базары үсешенең төп нәтиҗәләре турында Тышкы реклама һәм мәгълүмат идарәсе башлыгы Әскәр Баһаветдинов сөйләде. Тышкы реклама – бюджетка керем чыганагы гына түгел, ә шәһәр инфраструктурасының визуаль компонентларының берсе дә, дип билгеләп үтте ул. 2006 елда Россиядә яңа федераль закон кабул ителде, ул әлеге эшчәнлекнең күп кенә аспектларын җентекләп җайга сала. Аңа таянып, Татарстан башкаласында, шәһәрнең архитектур йөзен саклап калуны исәпкә алып, реклама конструкцияләрен урнаштыруны җайга сала торган үз норматив актлары эшләнә.

«2006 елдан Башкарма комитет тышкы рекламаны этаплап кыскарту өчен чыгыш ясый», - дип билгеләп үтте Ә.Баһаветдинов. - Нәтиҗәдә, зур форматлы реклама йөртүчеләр шәһәрнең үзәк өлешеннән тулысынча чыгарылган».

Шәһәрдә реклама җиһазлары саны 2006 елдагы 2200 берәмлектән 2012-2016 еллардагы торг нәтиҗәләре буенча 1125 берәмлеккә кадәр кимегән. 2018 елгы сату нәтиҗәләре буенча реклама урыннарының гомуми саны тагын 898 урынга кадәр (33%-ка) кимегән, ә реклама еврощитларының саны  597 урынга кадәр (42%-ка) кимегән.

«Реклама киңлеген оптимальләштереп, бюджет тулыланышы күпме булыр дип уйладык һәм оптималь күләмдә реклама санына ирешә алдык дип уйлыйбыз», – диде спикер. 2006 елга кадәр бюджет реклама эшчәнлегеннән елына 14 млн сумга якын акча алган, ә бүген шәһәрнең бу өлкәдәге керемнәре 20 тапкырга арткан. Ә.Баһаветдинов фикеренчә, бу беренче чиратта хәзерге вакытта реклама конструкциясенә урнаштыру хокукы югары сыйфатлы процедураларда – электрон аукционнарда уйнатылуына бәйле.

2018 ел башында массакүләм төстә 2012 елгы торг нәтиҗәләре буенча төзелгән реклама конструкцияләрен урнаштыруга 5 еллык килешү вакыты тәмамланды. Әлеге 5 ел нәтиҗәләре буенча шәһәрдә тотрыклы эшли торган реклама базары оештырыла алды. Шәһәр бюджеты реклама эшчәнлегеннән 5 ел эчендә 1,4 млрд сум, бюджетның еллык уртача кереме 280 млн сум тәшкил иткән.

2018 елда беренче тапкыр реклама компанияләре белән килешүләр 10 елга төзелгән

2018 елның яңа торглары үзгәргән кагыйдәләр буенча узды. Шулай итеп, сәүдә нәтиҗәләре буенча килешүләр 10 елга төзелде. «Бу реклама компанияләренә озак вакытка югары технологияле конструкцияләрне урнаштыруга, беренче чиратта, электрон-цифрлы өслектән инвестицияләргә мөмкинлек бирде», - дип билгеләп үтте Ә.Баһаветдинов.

Электрон конструкцияләрнең шактый кимүенә карамастан, 2018 елгы сәүдә нәтиҗәләре буенча реклама эшчәнлегеннән бюджет керемнәре елына 280 млн сумнан 320 млн сумга кадәр арткан. Шулай итеп, 10 ел эчендә бюджетның гомуми кереме 3 млрд 220 млн сум тәшкил итәчәк.

«2019 елгы түләүләрнең беренче чылбыры билгеләнгән вакытка 62,4 млн сум күләмендә килеп ирешкән инде», - дип өстәде спикер.

Казанның реклама базарында башка шәһәрләрдән – Мәскәү, Самара, Краснодар шәһәрләреннән фирмалар пәйда булды. Әмма, Ә.Баһаветдинов сүзләренә караганда, узган елгы сәүдә нәтиҗәләре буенча, Казан уенчылары федерацияләрне тышкы реклама базарында җитди кысрыклый алган.

Тышкы рекламаны даими контрольдә тоту нәтиҗәсендә, Казанда законсыз корылмалар барлыкка килү очраклары берән-сәрән генә калды, дип билгеләп үтте Ә.Баһаветдинов. Әйтик, 2012 елгы сәүдә нәтиҗәләре буенча Башкарма комитет 600 щитны мәҗбүри сүтсә, 2018 елда – 16-ны гына.

«Әгәр элек без законсыз конструкцияләрне ачыклау һәм демонтажлауга юнәлтелгән булсак, бүген, әлеге проблема хәл ителгән вакытта, без конструкцияләрнең рөхсәт документларына туры килүен контрольдә тотуга зур игътибар бирәбез», - дип аңлатты докладчы.

«Медиафасадларның шәһәрнең йөзен ни дәрәҗәдә бизәвен белмим, әмма алар уңай нәтиҗә китермиләр»

Реклама компанияләре видеоэкран кебек заманча җиһазлар һәм конструкцияләрне сатып алуга ешрак инвестиция кертә, дип билгеләп үтте үз чиратында, шәһәрнең иң эре реклама компанияләренең берсе «Лариса-Сити Сэйлс» президенты киңәшчесе Илья Фомин. «Казан – ышанычлы партнер, шәһәрдә реклама базары эшен тәртипкә салу өчен күп эш башкарыла. Болар барысы да зур нәтиҗәләргә китерде, конкуренция барлыкка килде», - диде ул.

Реклама базарын камилләштерү шәһәрнең тышкы кыяфәтенә яхшы тәэсир итә, әмма тискәре яклары да бар, дип өстәде И.Фомин. «Медиафасадлар проблемасы бар. Аларның шәһәр йөзен ни дәрәҗәдә бизәгәнен белмим, әмма шәһәргә уңай нәтиҗә дә китермиләр, – дип саный ул. - Медиафасад хуҗалары аренданы түләми, бары тик рөхсәт ала һәм тышкы реклама базарының легаль уенчыларына көндәшлек тудыра, алар шәһәр бюджетына гомуми керемнең шактый өлешен күчерә. Хәзер медиафасадларны иң тыйнак бәяләр буенча тышкы реклама базарыннан базарның 25-30% алып китә». Бүген Татарстан башкаласында 21 медиафасад исәпләнә, дип өстәде бизнесмен.

«Бу безнең белән җайга салынмый, шәһәр моңа рөхсәт бирми. Йорт милекчеләре барлык яшәүчеләр белән медиафасад урнаштыруны килештерәләр, алар моңа хокуклы», - дип шәрехләде Мэр.

Шәһәр җитәкчелеге төзекләндерү кагыйдәләренә шәһәрнең үзәк өлешләрендә медиафасадлар урнаштыруны тыя торган теге яки бу чараларны кертә ала, дип билгеләде И.Фомин.

«Без сезне ишеттек, бу мәсьәләне карарга һәм эшләп бетерергә кирәк. Базарда катнашучыларның барысын да җыеп алуыгызны, бу мәсьәләдә «уңай» һәм «тискәре» булган барлык факторларны бер кат күздән кичерүегезне сорыйм. Алга таба хәрәкәт итәчәкбез. Һәрвакыт диалогта эшлибез, безнең алда куелган мәсьәләләрне ишетәбез», – диде И.Метшин.

10 ел эчендә Казан реклама базарын камилләштерүдә зур юл узды, дип ассызыклады шәһәр башлыгы. «Россиянең реклама базарында күп кенә юнәлешләрдә безнең шәһәр "законнар модасы чыгаручысы" булып тора, без пилот проектларын гамәлгә ашырдык. Бергә тарихи үзәкне чистарттык һәм шул ук вакытта базарны саклап калдык, бу өлкәдәге лидер шәһәрләр бишлегендә дә торабыз, - диде И.Метшин. - Казан тышкы кыяфәтен үзгәртте, моны шәһәр халкы да, шәһәр кунаклары да билгеләп үтә. Моның өчен базарның барлык катнашучыларына рәхмәт белдерәм. Әйдәгез, алга таба да бергә барыйк, реклама базары алга таба да дөнья трендлары белән бергә атласын өчен, яңа юнәлешләрне үстерик».