2 нче лицей-интернат — Казанның табигый-математика фәннәрен тирәнтен өйрәнүче иң көчле гомуми белем бирү учреждениеләренең берсе. Бер урынга Татарстаннан гына түгел, илнең башка төбәкләреннән дә 8-10 сәләтле бала дәгъва кыла. Соңгы өч уку елында лицей укучылары 20 тапкыр халыкара олимпиадаларда җиңүче һәм призер булдылар. Узган уку елын тәмамлаучыларның яртысы югары уку йортларына керү имтиханнарысыз керергә хокуклы иде. Укытучылар интернатта чын-чынлап өй атмосферасы тудыра, әмма торак шартларын яхшыртуга ихтыяҗ бар. Корпусны карап йөргәндә Казан мэры Мәгариф идарәсе җитәкчесе һәм учреждение директоры белән балаларның яшәү шартлары турында фикер алышты.
Мэр Илсур Метшинны 2 нче лицей-интернат укучысы һәм информатика буенча Халыкара олимпиаданың ике тапкыр алтын медале иясе Гыймран Абдуллин каршы алды. Ул шәһәр башлыгын уку барышы турында сөйләү өчен учреждениегә килергә чакырган иде.
Бакалея урамындагы торак бинасы 1973 елда төзелгән, 2019 елда биредә капиталь ремонт үткәрелгән. Лицейның төп проблемасы: барлык теләүчеләрне сыйдыра алмавы, дип сөйләде Гыймран Абдуллин. Проект куәте буенча корпуста 80 кеше яши ала, ә бүгенге көндә биредә 180 бала исәпләнә. Укучылар өчен ике катлы караватлы 18 йокы бүлмәсе һәм биш санузел җиһазландырылган, балалар бүлмәдә 8-12 кеше яши. «Укучылар сыйныфлар буенча йокы бүлмәләрендә бүленгән. Гадәттә бер сыйныф ике бүлмә алып тора, чиреккә бер тапкыр кешеләрне яңадан бүлү бара, барысы да бер-берсе белән дуслаша алсын өчен. Барысы өчен дә чишенү-киенү бүлмәсе бер, әмма һәркайсының бүлмәсендә шкафлар тора», – дип сөйләде укучы.
Укучылар 6:30 да уяналар, шуннан соң алар бүлмәләрне җыештыралар һәм Шамил Усманов урамындагы лицейга юл тоталар. Торак корпусыннан төп бинага кадәр җәяүле юл 15 минут вакыт ала. Урта мәктәп укучылары үзләренең тәрбиячеләре белән, ә өлкән сыйныф укучылары үзләре килә. Укудан соң, якынча 16:00 сәгатьтә, балалар йокы корпусына кайталар, анда аларның өй һәм өстәмә биремнәрне үтәү өчен буш вакыты бар.
Укучыларның үз-үзләренә әзерлеге көненә өч тапкыр 40 минут (кичке ашка кадәр һәм аннан соң) каралган. Махсус сыйныфларда лицей укучылары өй эшләрен тәрбияче күзәтүе астында башкаралар. Гыймран Абдуллин мэрга олимпиадаларга әзерләнә торган бүлмәне күрсәтте: «Минем өчен бу үзенчәлекле урын, монда мин тәрбиячем белән шөгыльләндем, халыкара ярышларга әзерләндем».
Укудан соң балалар залда өстәл теннисы буенча турнирлар, брейн-ринглар, музыкаль көрәшләр, юмористик уеннар уздыра. Тәрбиячеләр шулай ук укучыларны чәй эчәргә чакыралар. 40 урынлык ашханәдә балалар кичке аш ашый, бирегә әти-әниләр килә — олимпиадалардагы барлык җиңүләрне ашханәдә бәйрәм итәләр, дип уртаклашты Гыймран Абдуллин. Шул ук вакытта торак корпусында тулы уку процессы өчен компьютер классы, актлар һәм спорт заллары юк.
Экскурсиядән соң 2 нче лицей-интернат директоры Булат Гыйниятуллин хәзерге вакытта учреждениедә Татарстанның 22 районыннан һәм Россиянең 11 төбәгеннән 325 талантлы бала укуын сөйләде. Алар Мәскәүдән, Мәскәү, Пенза, Самара, Төмән, Чиләбе өлкәләреннән, Башкортостаннан һәм башка субъектлардан киләләр.
Укытучылар составында, республиканың иң яхшы укытучыларын, Татарстан Республикасының атказанган һәм халык укытучыларын, һөнәри конкурсларда призерларны да кертеп, 45 кеше исәпләнә. Педагоглар эшчәнлегенең төп юнәлеше — сәләтле балалар белән эшләү. Олимпиадаларга әзерлекне дә кертеп, дәресләр кызыксыну буенча клублар рәвешендә оештырылды.
«Педагогларның уртача яше — 36 яшь. Безнең өчен лицей укытучыларының дүрттән бер өлешен аны тәмамлаучылар тәшкил итүе бик мөһим. Яшь педагоглар көнкүрешне беләләр һәм балаларда туган сорауларны аңлыйлар. Бездә префектлар системасы бар – бу башлангыч сыйныф укучыларына интернатка җайлашырга ярдәм итүче өлкән сыйныф старосталары. Акрынлап алар тәрбияче булып үсә. Соңгы 15 елда студент яшендәге 40 тәрбияченең 70% ы мәгариф системасында калган», – дип билгеләп үтте директор.
Математика һәм рус теленнән узган уку елындагы БДИ нәтиҗәләре буенча 2 нче лицей-интернат Казанның иң яхшы мәктәпләре исемлегенә керде. Шул ук вакытта чыгарылыш укучыларының 50% ы акыл ярышларында җиңүләре нәтиҗәсендә югары уку йортына керү сынауларын бирмичә керү хокукына ия булган. «2 нче лицей-интернат олимпиадада катнашучылар саны буенча алда бара. 2023/2024 уку елында республика дәрәҗәсендә укучылар 226 диплом алды», — дип билгеләп үтте директор. Учреждение укучыларның Бөтенроссия олимпиадасы нәтиҗәләре буенча Россиянең иң яхшы 30 мәктәбе арасында 12 нче урынны, шулай ук чыгарылыш укучыларының көндәшлеккә сәләтлелеге буенча Россиянең иң яхшы 300 мәктәбе арасында 33 нче урынны алды (2024 ел өчен RAEX Агентлыгы рейтингы).
«Сез Татарстан әрҗәсенә күп җиңүләр китерәсез», – дип билгеләде Илсур Метшин һәм лицей укучыларының яшәү шартларын яхшырту мәсьәләсен шәхси идарә астына алырга вәгъдә итте.
2 нче лицей-интернатка 1992 елда нигез салынган, бу вакыт эчендә моннан 1,4 меңгә якын кеше чыккан. Алар Россиянең генә түгел, Дубай, Кытай, Вена, Гонконг һәм Малайзиянең иң яхшы югары уку йортларына да укырга керделәр. Алар белән елга ике тапкыр очрашулар үткәрелә.
Моннан тыш, чыгарылыш укучылары «ФэмиЛи2» хәйрия фондын булдырганнар, аннан үзләренең элеккеге мәктәпләренең төрле проектларын финанслыйлар. Җыелган акчаларга спорт мәйданчыклары җиһазландырылды, информатика кабинетына җайланмалар һәм өстәлләр, шулай ук укытучыларга 20 ноутбук сатып алынды.
Исегезгә төшерәбез, Татарстан башкаласында 173 муниципаль гомуми белем бирү учреждениесе эшли, аларда 172 мең бала белем ала. Шәһәр мәктәпләрендә барлыгы 8,7 мең укытучы эшли.
Экскурсиядә шулай ук Киров һәм Мәскәү районнары администрациясе башлыгы Владимир Жаворонков, Казанның мәгариф идарәсе башлыгы Ирек Ризванов, Казанның үсеш институты директоры Алексей Горбунов һәм башкалар катнашты.