И.Метшин: «Безгә шәһәрнең барлык районнарында яшәүчеләрнең үз йортларыннан ерак булмаган төзекләндерелгән парк-скверлары булуы мөһим»

(Казан шәһәре KZN.RU, 12 нче май, Татьяна Марюхова). Казанның Мәскәү районында Серов урамында бульвар төзелеше башланды – 3,5 гектар мәйданлы җәяүлеләр зонасы «Ярдәм» мәчетеннән Восход урамына кадәр сузылачак. Хәзер беренче чират кысаларында 1,5 гектар территориядә «Ярдәм» мәчете янында стихияле парковка бетерелгән, инженерлык челтәрләре һәм яңгыр канализациясе челтәрләре салына. Бульварның беренче өлешен агымдагы елның өченче кварталында ачу планлаштырыла. Скверны бизәүнең төсләр гаммасы нигезендә рәссамның «Шәфталу белән кыз» картинасы алынган, аның исемен урам йөртә. Бүген эш барышын Казан Мэры Илсур Метшин тикшереп кайтты. Шәһәр башлыгы яңа иҗтимагый киңлек сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән кешеләрнең ихтыяҗларына тулысынча җавап бирсен өчен инклюзив мохит булдыруга аерым игътибар бирергә кушты.

Инклюзив бульвар: тавыш навигациясе, тактиль плитка һәм сенсор бакча

Илсур Метшин ассызыклаганча, һәр ел саен Казанда эшли торган парклар һәм скверлар гына түгел, ә яңа яшел территорияләр дә яңартыла. «Бу шәһәрнең яшел каркасын формалаштыру буенча безнең аңлы стратегиябез, аның ярдәмендә без 5 ел эчендә 17 яңа парк һәм скверга үстек. Бүген аларның гомуми мәйданы 531 гектардан артып киткән. Быел без Казанның төрле өлешләрендәге 8 җәмәгать киңлегендә эш алып барабыз», – дип искәртте Мэр.

Җәмәгать киңлегенең беренче өлешендә 1,5 гектар мәйданда кече архитектура формалары белән сенсор бакча, сәламәтлек мөмкинлекләре чикле балалар өчен элементлар белән мәйданчык, аралашу һәм бочча уйнау зоналары булдырылачак. Хәзер бульварда әзерлек һәм демонтаж эшләре башкарыла – санитар кисү, территорияне чистарту, вак ташлы нигезне алу һәм су чистарту челтәрләре салу.

«Барлык паркларда да без билгеле бер шартлар булдырырга тырышабыз, алар анда сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән кешеләргә дә йөрергә мөмкинлек бирәчәк. Ләкин бу парк үзенчәлекле булачак – монда янәшәдә мәчет, күршедә сукырлар һәм саңгыраулар җәмгыяте урнашкан. Шуңа күрә парк үзендә иң яхшы инклюзия практикаларын җыярга тиеш. Ул яңа уңайлы шәһәр киңлеге булачак», – диде И.Метшин.

Шәһәр Башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Игорь Куляжев Серов урамындагы бульварны төзекләндерү эшенә керешкәнче, сәламәтлек мөмкинлекләре чикле кешеләр өчен җәмәгать киңлекләрен яраклаштыру тәҗрибәсе өйрәнелгәнлеге турында сөйләде. Паркны уңайлы итү өчен архитекторлар практиканы өйрәнгәннәр һәм конференцияләргә, шул исәптән Санкт-Петербургның начар күрүчеләр мәктәбенә йөргәннәр. Алар нинди җиһазлар кирәклеген, юллар һәм башка элементлар нинди булырга тиешлеген – сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән кешеләр арасында ихтыяҗ булган бар нәрсәне белгән. Өйрәнүләрнең нигезендә белгечләр проект төзеде», – дип төгәлләде ул.

Мәсәлән, сенсор бакчасы булдырылачак, биредә начар күрүче кешеләр өчен төрле тактиль тышлык урнаштырылачак һәм тавыш навигациясе системасы урнаштырылачак. Шулай ук балалар мәйданчыгы булдырылачак, шул исәптән сәламәтлек мөмкинлекләре чикле балалар өчен махсус элементлар белән, тауларның берсе роликлы булачак. Ул җәйге чорда гына эшләячәк, ә кышка ябылачак. Аралашу өчен тыныч зона, бочча уйнау өчен мәйданчык барлыкка киләчәк – бу хакта сәламәтлек мөмкинлекләре чикле кешеләр үзләре сораган.

Архитектор Виталий Волков хәбәр иткәнчә, проектны эшләгәндә, аның барлык кунакларына җәмәгать киңлегендә уңайлы булырга мөмкинлек бирүче элементларны интеграцияләүгә аерым игътибар бирелгән. «Әлеге парк сәламәтлек мөмкинлекләре чикләнгән кешеләрне реабилитацияләүгә ярдәм итәчәк элементлар белән – алар өчен төрле җиһазлар җайлаштырылачак», - дип билгеләп үтте ул.

Дизайнга килгәндә, бульвар өчен төсләрнең бик тыйнаклары сайланган, әмма урыны белән контрастлы якты төсләр ярдәмендә начар күрүче кешеләр киңлектә яхшырак ориентлаша алачак. Бульвар рәссам хөрмәтенә аталган Серов урамында урнашканлыктан, без аның танылган картиналарының берсеннән төсләр гаммасын алырга булдык – «Шәфталу белән кыз»ны сайладык», - дип сөйләде Виталий Волков. Ул тикшеренүләр барышында белгечләр Брайль шрифты җәмәгать урыннарында нәтиҗәле түгел, ә кышкы вакытта начар күрүчеләр тарафыннан бөтенләй кулланылмый дигән нәтиҗәгә килгәннәр. Шуңа күрә аны көчле тавыш белән хәбәр итүче төймәләргә алыштырырга карар кылынган.

Киләчәккә планнар: күлне төзекләндерү, яшелләндерү һәм сәламәтлек мөмкинлекләре чикле балалар өчен вакыйгалар программасы

Икенче чират кысаларында күлне төзекләндерү үткәреләчәк. «Күлнең килеп чыгышы бик кызыклы булды. Хәзер без аның яшәешенең чыганагы нәрсә икәнен аңлау өчен тикшерәбез, шулай ук биредә җир асты сулары бар дип уйлыйбыз. Әлеге күлнең туклану күләмен һәм аны нинди чикләрдә матур итеп саклап калырга мөмкинлеген аңларга кирәк», – дип сөйләде «Шәһәрне төзекләндерү» МУП җитәкчесе Камил Закиров. Территорияне яшелләндерү буенча да зур эш планлаштырылган.

Барлык төп төзелеш эшләре тәмамланганнан соң, яңа бульвар өчен махсус вакыйгалы инклюзив программа эшләнәчәк. Киләчәктә бульварда сәламәтлек мөмкинлекләре чикле балалар өчен традицион велоузышлар узачак, аларны Казанның парклар һәм скверлар дирекциясе «Альпари» хәйрия фонды белән берлектә оештыра. Шулай ук тифлокомментатор белән фильмнар күрсәтеләчәк, дип сөйләде дирекция җитәкчесе Айгөл Латыйпова. «Монда килгән кешеләрнең үзләрен чикләнгән итеп хис итмәүләрен, киресенчә, алар өчен барысы да ачык, мөмкин булуын телибез», – дип ассызыклады ул.