(Казан шәһәре KZN.RU, 18-нче декабрь, Ксения Швецова). Кичә Казан Мэры Илсур Метшин төзелеш компанияләре җитәкчеләре белән киңәшмә үткәрде, анда узып баручы елның торак төзелеше нәтиҗәләре, проблемалы мәсьәләләр һәм киләчәккә бурычлар турында фикер алыштылар. «Без нинди шәһәр төзүебезне, Казанның башка шәһәрләр белән чагыштырганда нинди өстенлекләргә ия булуын төгәл беләбез. Торак төзелешендә яңа дәрәҗәгә күтәрелергә кирәк», - дип ассызыклады шәһәр башлыгы.
Киңәшмәдә Башкарма комитет вәкилләреннән тыш, Татарстан Республикасы Президенты каршындагы Дәүләт торак фонды җитәкчесе урынбасары Владимир Никифоров, шулай ук төзелеш компанияләре җитәкчеләре катнашты: «Сувар-Казан» җаваплылыгы чикләнгән җәмгыяте (ҖЧҖ) генераль директоры урынбасары Вячеслав Сунцов, «Унистрой» ҖЧҖ идарәсе рәисе Альберт Гыйльфанов, «Ак Барс Девелопмент» ҖЧҖ җитәкчесе Марат Шаһитов, «Грань» ҖЧҖ җитәкчесе Леонид Анисимов, «Бриз» ҖЧҖ җитәкчесе Андрей Беляков, «ЮИТ Казан» ҖЧҖ җитәкчесе Владимир Сорокин, «КамаСтройИнвест» ҖЧҖ җитәкчесе Делюс Сираҗетдинов, «Арт-Строй» ҖЧҖ җитәкчесе Николай Самилов, «ТСИ» ҖЧҖ җитәкчесе Рөстәм Галиев, «Специализированный застройщик Ак таш –Инвест» ҖЧҖ җитәкчесе Газинур Әхмәтов, «СМУ-88» ҖЧҖ җитәкчесе Илья Вольфсон, «Садовое кольцо» компанияләр төркеме Директорлар советы рәисе Сергей Колунов, «ЖИК Казани» ҖЧҖ җитәкчесе Эмиль Хөснетдинов, «Комосстрой Казань специализированный застройщик» ҖЧҖ җитәкчесе Денис Чайников катнашты.
«Безнең күп кенә төзүчеләр уңайлылык, проектларны эшләүнең тирәнлеге буенча лидерлар булды»
Соңгы елларда Казан төзелеш комплексы үсешендә зур адым ясады, дип билгеләде Мэр. «Без күп кенә төзүчеләребезнең уңайлылык, проектларны тирәнтен эшләү, Россиянең иң яхшы чит ил тәҗрибәләрен өйрәнү буенча лидерларга әверелүен күрәбез. Без моңа күп еллар дәвамында килдек», - диде И.Метшин.
Бүген Казан башка шәһәрләрдә яшәүчеләрне Татарстан башкаласына күченеп, биредә торак сатып алырга җәлеп итә, бу девелоперлар өчен эш шартлары өчен бик уңайлы, дип өстәде Мэр. Моңа зур халыкара вакыйгалар уздыру нәтиҗәсендә дә ирешелде, дип саный шәһәр башлыгы. «Без бу мәсьәләләр турында 2007 елда ук фикер алышканда, киләчәк картинасын ясадык, күп нәрсә реаль түгел кебек тоелды. Ул чагында безгә елына 600 мең турист килә иде, ә хәзер - миллионнар. Кешеләр безгә килә, шәһәребезне күрә һәм биредә калырга телиләр, - диде И.Метшин. - Без нинди шәһәр төзүебезне, башка шәһәрләр белән чагыштырганда Казанның нинди өстенлекләргә ия булуын төгәл беләбез. Болар барысы да торак төзелешен яңа дәрәҗәгә күтәрергә кирәклеге турында сөйли».
«Планировка проектлары инфраструктура булдыруны күздә тотарга тиеш»
Казанның төзелеш комплексы үсеше турында Башкарма комитет җитәкчесенең беренче урынбасары Азат Нигъмәтҗанов сөйләде. Ул, аерым алганда, быел Казанда торакны файдалануга тапшыру планының 960 мең кв. метр тәшкил итүен искәртте. Барлыгы Казанда торак төзелешендә 31 төзүче эшли.
Төзелеш комплексында төп проблемалар турында Казанның баш архитекторы Илсөяр Төхвәтуллина хәбәр итте. Ул яңа Генплан нигезендә төзелешне төгәл җайга салу һәм администрацияләү кертелүен, һәр функциональ һәм торак зонасы өчен яңа торак төзелешенең максималь параметрлары раслануын искәртте. Үзләштерелмәгән территорияләрдә яңа төзелеш хәзер урам-юл челтәрен, инженерлык һәм социаль инфраструктураны үстерү белән бер үк вакытта тормышка ашырылачак. Асылда бу шәһәргә территорияләрне үзләштерү буенча комплекслы программалар төзергә мөмкинлек бирәчәк.
Шул ук вакытта проблемалы мәсьәлә булып шәһәргә якын урнашкан муниципаль районнар территорияләрендәге актив төзелеш тора, дип билгеләп үтте И.Төхвәтуллина. Өстенлектә комплекслы төзелеш булырга тиеш, дип ассызыклады ул. «Шәһәр төзелеше өлкәсендә гамәлдәге кануннар инфраструктура төзелеше һәм тәэмин ителеш буенча уртак карарлар кабул итүне күздә тотмый, - диде ул. - Шуңа күрә Казанның Генпланында салынган социаль, транспорт һәм инженерлык инфраструктурасын үстерү чаралары Казанның үз халкының фаразлана торган санына исәпләнгән. Казан белән чиктә территорияләрдә төзү планнары бар. Без аны, йөкләнеш шәһәргә ятмасын өчен, мөстәкыйль булырга тиеш дип саныйбыз».
И.Тухватуллина билгеләп үткәнчә, Генплан һәм эшләнә торган Җирдән файдалану һәм төзелеш кагыйдәләре проекты планировкалар проектларының күпсанлы проектларын тәмамлауга этәрде - нигездә, бу районнарның периферия өлеше территорияләре, аларны үзләштерү 2007 елның алдагы Генпланы тарафыннан планлаштырылган иде. Бу территорияләр хәзер юллар һәм инженерлык челтәрләре белән тәэмин ителмәгән.
«Казан белән чиктә булган территорияләрне төзү планнары бар. Без аның йөкләнеше шәһәргә ятарга тиеш түгел, дип саныйбыз»
Илсөяр Төхвәтуллина
Казанның баш архитекторы
«Эшләнә торган планлаштыру проектларында без хәзер капиталь төзелеш объектларын проектлау, төзү һәм реконструкцияләү этапларын, шулай ук коммуналь, транспорт, социаль инфраструктура объектларын реконструкцияләү этапларын үз эченә алган территорияне үстерү чиратын һичшиксез язып барабыз», - дип өстәде шәһәрнең баш архитекторы. Төзүчеләрдә бу күп сораулар тудыра.
«Без үз эшебезне башкардык һәм сездән чын-чынлап сыйфатлы проектлау таләп итәргә хокуклы»
И.Төхвәтуллина проблемалы мәсьәләләр арасында төзелеш алып баручылар тәкъдим иткән планлаштыру проектларының һәм аларның гамәлдәге нормаларга туры килмәве аркасында эскиз тәкъдимнәренең озакка сузылуын билгеләп үтте. Аның сүзләренә караганда, 2020 елда проектларны карау бүлеге тарафыннан 1343 эскиз тәкъдиме каралган, аларның 586-сы буенча килештерү кире кагылган, бу гомуми тапшырылган санның 43%-ын тәшкил итә. Эскиз тәкъдимен кабул итүдә 397 тапкыр тискәре җавап бирелгән, бу 29,5% тәшкил итә.
Объектның архитектур йөзен килештергәндә баш тартуның төп сәбәпләре арасында - шәһәр төзелешен проектлауның җирле нормативларына эскиз тәкъдименең туры килмәве.
«Бу элементар таләп. Ягъни бүлек проектны карый, кисәтү ясый, кире җибәрә, боларның барысын да эшләп бетерә кушыла - һәм тагын ахыргача эшләнми, тагын тулы күләмдә карау бара. Һәм бу безгә карарга туры килә торган түбән сыйфатлы продукция агымы», - дип зарланды И.Төхвәтуллина.
Илсур Метшин төзүчеләрне эшкә якын килү юлларын үзгәртергә чакырды һәм эш даими рәвештә намуссыз башкарылганда проектлар карауга кертелмәскә тиеш, дип ассызыклады. Ул сыйфатлы проектлар тәкъдим итүче төзүчеләр реестрын булдырырга тәкъдим итте.
«Яраксызга чыгарылган проектларның 43%-ы - безнең хезмәттәшләребезнең зур хезмәте. Бүген проектлау сыйфаты Татарстан башкаласы исеменә туры килергә тиеш, - диде Мэр. - Без республика белән Казан җәлеп итүчән булсын өчен барысын да эшләдек. Хәзер безнең сездән иртәгәге көн дәрәҗәсендә булачак сыйфатлы проектлау таләп итәргә хакыбыз бар. Безгә ватык компьютерларда эшләнгән өченче курс студентлары проектларын тәкъдим итәргә кирәкми. Без ниндидер мөмкин булмаган эш таләп итмибез, ә архитектур чишелешләргә сыйфатлы якын килергә чакырабыз».
Проектта төрле планлы һәм күптөрле төзелеш чагылыш табарга тиеш, шәһәр халкында я зур булмаган йорттан, я парковка урыннары җитәрлек булган биек бинадан фатир сатып алу мөмкинлеге булсын, - дип өстәде И.Төхвәтуллина.
«Бу безнең бүлекчәләрдәге аерым җитәкчеләренең ниндидер «теләкләре» генә түгел - бу безнең уртак позиция»
Шәһәрнең баш архитекторы торак төзелешендә һәм социаль объектларда сыйфатлы, имин, чыдам, табигый материалларны куллану кирәклеген билгеләп үтте, шул исәптән фасадларны һәр аерым районга хас булганча бизәү өчен дә.
«Безнең Яңа Савин районындагы объект Мәскәү яки Авиатөзелеш районнарындагы кебек үк була алмый. Һәр район уникаль, - диде ул. - Барлык материаллар да сыйфатлы булырга тиеш, моңа шәһәр халкы үзләре яшәгән районга бәйсез рәвештә лаек».
Шулай ук йортларны яктырту да аерым игътибарга лаек, дип өстәде спикер.
«Яктырткычлар һичшиксез булырга тиеш, һәм алар бер елдан соң сафтан чыкмаска, дистә еллар хезмәт күрсәтергә тиеш, - дип килеште Мэр. - Сез моның безнең бүлекчәләрдәге аерым җитәкчеләренең ниндидер «теләкләре» генә түгеллеген аңларга тиешсез. Бу безнең гомуми позиция, шәһәр позициясе һәм ничек эшләргә кирәклегенә карата карашыбыз».
«Без чыннан да яхшы йортлар, хәтта күбрәк тә - яшәү тирәлеге төзи алабыз»
Киңәшмәдә катнашкан төзелеш компанияләре җитәкчеләре төзелеш комплексын үстерү буенча үз идеяләре белән уртаклаштылар.
«Унистрой» ҖЧҖ идарәсе рәисе Альберт Гыйльфанов искә төшергәнчә, шәһәр төзүчеләр проектларына карата беренче тапкыр гына югары таләпләр куймый һәм нәтиҗәдә барлык яклар да ота - шәһәр, төзүче үзе һәм уңайлырак һәм сыйфатлы мохиткә ия була торган шәһәр кешесе дә. «Үсеш кирәк, без моның белән килешәбез», - диде ул һәм шулай ук аз катлы төзелешкә һәм шәхси йортларга игътибар итәргә тәкъдим итте, хәзер бу өлкәдә бернинди стандартлар, килештерүләр юк, шуның нәтиҗәсендә шикле сыйфаттагы проектлар барлыкка килә, дип билгеләп үтте.
«Бүген безнең шәһәрне уңайлылык, тормыш сыйфаты ягыннан илдә иң яхшысы итү өчен чиксез мөмкинлекләр, вакыт һәм ресурсларыбыз бар», - дип өстәде А.Гыйльфанов.
Бүген Казанда торак сатып алуга килешүләрнең шактый өлеше башка төбәкләрдән килүче кешеләр белән төзелә, бу шәһәрнең җәлеп итүчәнлеген күрсәтә, дип билгеләде үз чиратында «Ак барс Девелопмент» ҖЧҖ җитәкчесе Марат Шаһитов. Бу Казанның җәлеп итүчәнлеген һәм үз проектларын үзгәртергә кирәклеген раслый.
Моның белән «Садовое кольцо» компанияләр төркеме Директорлар советы рәисе Сергей Колунов та килеште. «Казан үзгәрде, бүген булдырылган шартлар - барлык девелоперларга бүләк, - диде ул. - Хәзер без чыннан да яхшы йортлар төзи алабыз, хәтта күбрәк тә - яшәү тирәлеге тудыра алабыз. Безнең сатып алучылар шулай ук төзүчеләрнең ничек эшләвен, аларның үз вәгъдәләрен тормышка ашыруларын, аларның инфраструктураны ничек булдыруларын карый».
Киңәшмә азагында И.Метшин билгеләп үткәнчә, мондый очрашулар, төзүчеләр кире элемтә бирә алсын өчен, даими рәвештә айга бер тапкыр үткәреләчәк. Ул шулай ук материалларның сыйфаты, янәшәдәге территорияләрне төзекләндерү, яктырту һәм башка мәсьәләләр буенча торак төзелешенә бердәм таләпләр куюны йөкләде. «Барысы да тигез, үтә күренмәле, барысы өчен дә бер үк дәрәҗәдә булачак, - диде Мэр. - Без очрашып торачакбыз һәм диалогта барлык мәсьәләләрне хәл итәчәкбез. Сез Казанны битараф булмавыгыз һәм шәһәргә мәхәббәтегез белән үзгәртәсез, сез трендлар барлыкка китерәсез. Шулай да безгә алга таба үсәргә урын бар. Без шәһәребез халкы файдасына тагын да яхшырак эшли алабыз».